Συμπληρώνονται έξι χρόνια από το θάνατο του τεράστιου Γιόχαν Κρόιφ. Ηταν 24 Μαρτίου του 2016 όταν ο «ιπτάμενος Ολλανδός», σε ηλικία 68 ετών, νκήθηκε στον τελευταίο του, μεγάλο αγώνα…
Από μικρό παιδί αντικομφορμιστής, ζητούσε από τον πατέρα του να τον πηγαίνει από το δικό τους Αμστερνατμ στο εχθρικό ποδοσφαιρικά Ρότερνταμ. Ηθελε να βλέπει από κοντά το μεγάλο ίνδαλμα του, Φάας Βίλκες, ο οποίος ήταν ο μαγικός, τρελος ντριμπλέρ της εποχής, που έπαιζε άναρχα έξω από κάθε σύστημα. Σαν κι εκείνον έλεγε ότι θα ήθελε να γίνει. Μόνο που έμελλε να τον προσπεράσει κι αυτόν και σχεδόν όλους τους άλλους που θα έβρισκε μπροστά του. Καθώς όμως ο πατέρας του πέθανε νωρίς, θα ήταν ο πατριός του εκείνος που θα άνοιγε στον νεαρό Γιοχάνες την πόρτα για την ακαδημία του Αγιαξ. Το 1964, στα 17 του βρέθηκε στην πρώτη ομάδα, αλλά η κατάσταση ήταν δύσκολη, μιας και ο Αίαντας πάλευε για τη σωτηρία του. Εκείνος που τον προώθησε, ήταν ο Βικ Μπάκιγχαμ.
Το πάθος για τη νίκη μέσα όμως από το όμορφο παιχνίδι, η έκρηξη του στα πρώτα μέτρα, οι απίθανες-ευφάνταστες ντρίμπλες του, μα κυρίως το πως έλυνε όλες τις ποδοσφαιρικές εξισώσεις που του έβαζαν οι αντίπαλοι, οδήγησαν τους συμπατριώτες του δημοσιογράφους της εποχής να τον αποκαλέσουν «Πυθαγόρα».
Κάπως έτσι ο Αγιαξ από την παραμονή του 1965, βρέθηκε να σηκώνει την κούπα στην Ολλανδία το 1966. Μέχρι και την αποχώρηση του το 1973, θα κατακτούσε πέντε ακόμα πρωταθλήματα (1967, 1968, 1970, 1972, 1973), τέσσερα Κύπελλα (1967, 1970, 1971, 1972), για να φτάσει στην κορυφή της Ευρώπης. Αυτό που θα ερχόταν σαν οδοστρωτήρας στην Γηραιά ήπειρο, φάνηκε πρώτα στον χαμένο τελικό του Πρωταθλητριών του 1969 από τη Μίλαν (4-1). Δύο χρόνια αργότερα ξεκινούσε να σαρώνει το «Ολοκληρωτικό Ποδόσφαιρο». Πρώτο θύμα ο Παναθηναϊκός (2-0, 1971) και έπειτα η Ιντερ την επόμενη χρονιά με το 2-0 να το σφραγίζει εκείνος με δύο δικά του τέρματα. Το σερί θα ολοκληρωνόταν το 1973 με το 1-0 επί της Γιουβέντους. Ενδιάμεσα (1972), θα πρόσθετε στα… λάφυρα και το Διηπειρωτικό με το Σούπερ Καπ Ευρώπης. Πλέον ο προφήτης θα μπορούσε να φύγει, για να διδάξει το έργο σε άλλες πολιτείες.
Η Μπαρτσελόνα που τον καλούσε, χρεώθηκε με δάνειο, για να καταστήσει τον Κρόιφ ως την πρώτη μεταγραφή του ενός εκατομμυρίου λιρών. Και αυτή θα ήταν ίσως η σημαντικότερη κίνηση ολόκληρης της ιστορίας της και τούτο όχι μόνο σε άμεσο αγωνιστικό επίπεδο, αλλά από κάθε άποψη σε επίπεδο συλλόγου.
Ο Κρόιφ πήρε μαζί της την τρίτη «Χρυσή Μπάλα» του (1971, 1973, 1974) και θα ταξίδευε για άλλες περιπέτειες. Βρέθηκε στην Αμερική για λογαριασμό των Αζτεκς (1979) και Ντίπλοματς (1980), έκανε ένα μικρό πέρασμα από τη Λεβάντε (1980-’81) και επέστρεψε στον αγαπημένο του Αγιαξ, για να σηκώσει δύο ακόμα φορές το πρωτάθλημα (1982, 1983). Το φινάλε όμως έμελλε να το γράψει στη μισητή Φέγιενορντ. Μαζί της πήρε το νταμπλ του 1984 και μετά από 20 γεμάτα θρυλικά χρόνια έβαλε τέλος στην τεράστια καριέρα του.
Ο ιπτάμενος Γιόχαν
Ο τελικός του Μουντιάλ του 1974 ήταν η κορυφαία και συνάμα πιο δυσάρεστη στιγμή με την εθνική Ολλανδίας. Οταν με την έναρξη οι Οράνιε ακούμπησαν μόνο εκείνοι τη μπάλα, ο Κρόιφ έκανε το σλάλομ και ανατράπηκε από τον Ούλι Χένες. Ωστόσο, το πέναλτι του Γιόχαν Νέεσκενς δεν ήταν αρκετό για να τους δώσει την παγκόσμια κούπα, καθώς η Δυτική Γερμανία έκανε την ανατροπή (2-1). Τέσσερα χρόνια αργότερα θα έπαιζαν ξανά στον τελικό. Μόνο που ο Κρόιφ δεν ταξίδεψε καν στην Αργεντινή. Η αιτία είναι αμφιλεγόμενη ακόμα και σήμερα. Ο ίδιος είχε αρνηθεί να βρεθεί στην χώρα, όπου κυβερνούσε ο στυγνός δικτάτορας, Χόρχε Βιδέλα. Ηταν βαθιά πολιτικοποιημένος και δημοκράτης. Υπάρχει βέβαια και μία ακόμα εκδοχή. Εκείνη που τον θέλει να φοβάται τυχόν απαγωγή, μιας και λίγους μήνες νωρίτερα λίγο είχε λείψει να πέσει θύμα μίας τέτοιας μαζί με την οικογένεια του στη Βαρκελώνη.
Η προπονητική ξεκίνησε το 1985. Πήρε τη δουλειά στον Αγιαξ και στα τρία χρόνια που έμεινε εκεί, τον οδήγησε δύο πρωταθλήματα (1986, 1987), αλλά και το Κυπελλούχων του 1987. Πλέον ήταν πανέτοιμος για τη μεγάλη δουλειά και αποδέχτηκε την κλήση της Μπάρτσα το καλοκαίρι του 1988. Στην Ισπανία βασίλευε η Βασίλισσα με την ομαδάρα της «Quinta del Buitre» (πέντε σερί τίτλους) και από το 1974, η Μπαρτσελόνα είχε πανηγυρίσει μόνο το πρωτάθλημα του 1985. Οι πρώτες δύο χρονιές δεν ήταν αποδοτικές, έχοντας μονάχα ένα Κύπελλο. Ωστόσο, ο πρόεδρος, Τζοζέπ Γιουίς Νούνιεθ κόντρα σε όλες τις αντιδράσεις αποφάσισε να τον κρατήσει και δικαιώθηκε στο μέγιστο.
Ο Κρόιφ βασίστηκε πρώτα απ’ όλα στους καρπούς της δικής του κορυφαίας ιδέας. Εκείνος ήταν που το 1979 έπεισε τον τότε νεοκλεγμένο Νούνιεθ να στήσει την «Μασία». Δικές τους ήταν οι αρχές λειτουργίας των ακαδημιών και με το που επέστρεψε σαν προπονητής, την εξέλιξε ακόμα περισσότερο.
Και φτάσαμε στο αντίο. Οχι το ποδοσφαιρικό μόνο, μα της ζωής. «Είναι σαν τον Godfather της μπάλας», είχε πει κάποτε ο Φρανκ Ράικαρντ και αποτύπωσε μία διαφορετική αλήθεια. Επειδή ο Γιόχαν Κρόιφ δεν άφηνε τους κανόνες να τον αλλάξουν.
Ο Κρόιφ και ο ΠΑΟΚ
Ο «Γιόχαν και η παρέα του» εμφανίστηκε τον Φεβρουάριο του 1973 μπροστά στο κοινό του ΠΑΟΚ. Ακολούθησε η εμφάνιση με την Μπαρτσελόνα και μια ισχυρή φιλία με τον Γιώργο Κούδα.
Στη Θεσσαλονίκη υποδέχθηκαν τον «Αίαντα» του Γιόχαν Κρόιφ στις 12 Φεβρουαρίου 1973 και πάνω από 45.000 κόσμο παρακολούθησαν την ολλανδική ορχήστρα του Μίχελς και του Κόβατς, σ’ ένα αξέχαστο φιλικό αγώνα που έγινε στην Τούμπα δύο μέρες αργότερα.
Οι πόρτες της Τούμπας άνοιξαν στις 12 το μεσημέρι και τρείς ώρες αργότερα υποδέχθηκαν την παρέα του τεράστιου Κρόιφ. Για κακή τους τύχη οι 45.000 θεατές είδαν τον μεγάλο Γιόχαν Κρόιφ να έχει περισσότερο διακοσμητικό ρόλο μέσα στο γήπεδο και να αγωνίζεται μόλις 25 λεπτά πριν αποχωρήσει «λόγω τραυματισμού».
Εκείνο το φιλικό έληξε 1-1, αλλά οι φίλοι του ΠΑΟΚ ξαναείδαν μπροστά τους «ζωντανά» τον «ιπτάμενο Ολλανδό» τον Σεπτέμβριο του 1975, όταν ο «Δικέφαλος» υποδέχθηκε την Μπαρτσελόνα του Κρόιφ και του Νέεσκενς για τον A’ γύρο του κυπέλλου ΟΥΕΦΑ.
Ο ΠΑΟΚ με γκολ του Γιώργου Κούδα στο 72ο λεπτό επικράτησε 1-0 των «μπλαουγκράνα», σ’ ένα ματς που 50.000 κόσμου κατέκλυσαν κάθε γωνιά της Τούμπας.
Οι παίκτες του Γκιούλα Λόραντ δύο εβδομάδες αργότερα συναντήθηκαν στη Βαρκελώνη για τρίτη φορά με τον Κρόιφ και την παρέα του και το 6-1 χάρισε στους Καταλανούς την πρόκριση για τον επόμενο γύρο. Ο Κρόιφ είχε κάνει το 3-0 για την Μπαρτσελόνα, με τον Αγγελο Αναστασιάδη απλά να μειώνει το σκορ για τον ΠΑΟΚ.
Αυτός που έχει να θυμάται πολλά από τον μεγάλο Γιόχαν Κρόιφ ήταν ο Γιώργος Κούδας. Μεταξύ των δύο σπουδαίων ποδοσφαιριστών αναπτύχθηκε μια ισχυρή φιλία, που παραλίγο να σταθεί η αφορμή ο «Μεγαλέξανδρος» να γίνει κι αυτός κάτοικος Βαρκελώνης.
Ο Κρόιφ μαζί με τον πατέρα του μεσολάβησαν προκειμένου ο Κούδας να πάρει μεταγραφή στην Εσπανιόλ. Οι συζητήσεις προχώρησαν, αλλά μόλις ο αρχηγός του ΠΑΟΚ κατάλαβε ότι το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων θα κατέληγε στο ταμείο της ομάδας, αποφάσισε να ακυρώσει την συμφωνία.
Πάντοτε ο Γιώργος Κούδας θυμόταν την σπουδαία οργάνωση και δουλειά που έκανε ο Γιόχαν Κρόιφ στη Βαρκελώνη και κυρίως στις ακαδημίες της Μπαρτσελόνα. «Ημουν από τους πρώτους στους οποίους είχε εκμυστηρευτεί το όραμα του για τη δημιουργία των ακαδημιών. Ο Γιόχαν έβαλε τις βάσεις για το δημιούργημα της La Masia που έβγαλε τεράστιους ποδοσφαιριστές», είχε πει όταν γινόταν κουβέντα για το ρόλο των ακαδημιών του ΠΑΟΚ.
συντελεστες
