Όταν ΠΑΟΚ και Άγιαξ μάγευαν 45.000 θεατές στην κατάμεστη Τούμπα (photostory)

Σε μια κατάμεστη Τούμπα, σαν σήμερα (14 Φεβρουαρίου 1973) πριν από 51 χρόνια, ο τεράστιος Άγιαξ της εποχής, με τον αείμνηστο Γιόχαν Κρόϊφ και όλα τα υπόλοιπα αστέρια του, υποκλίθηκαν στον ΠΑΟΚ του Λες Σάνον, του Γιώργου Κούδα και της παρέας τους.

Ενας ΠΑΟΚ «παγκοσμίου κλάσεως», όπως χαρακτηρίστηκε από τον Στέφαν Κόβατς, αρχιτέκτονα και δημιουργό του μεγάλου Άγιαξ της δεκαετίας του ’70, «πετούσε» στο χορτάρι στο ιστορικό από κάθε άποψη φιλικό παιχνίδι που είχε γίνει στις 14 Φεβρουαρίου του 1973.

Ο αγώνας που χαρακτηρίστηκε «το μεγαλύτερο αθλητικό γεγονός της χρονιάς» θα ξεκινούσε στις 3 το μεσημέρι, δίχως ζωντανή κάλυψη από την κρατική τηλεόραση. Μέχρι και την παραμονή κράτησαν οι διαπραγματεύσεις της διοίκησης του ΠΑΟΚ με τους κρατικούς υπαλλήλους της ΕΙΡΤ, αλλά δεν υπήρξε συμφωνία στο ποσό που ζητούσε ο «Δικέφαλος», για να επιτρέψει την είσοδο στην Τούμπα του τηλεοπτικού συνεργείου, το οποίο είχε ταξιδέψει από την Αθήνα για την κάλυψη της αναμέτρησης.

Προπόνηση στην αμμουδιά της Περαίας

Οι πόρτες άνοιξαν στις 12 το μεσημέρι, μία ώρα αργότερα ξεκίνησε το φιλικό μεταξύ των μικρών εθνικών ομάδων Ελλάδας και Βουλγαρίας, με 45.000 φιλάθλους να κατακλύζουν κάθε σημείο του γηπέδου. Αδιαφορώντας για το «τσουχτερό» εισιτήριο οι Θεσσαλονικείς μέρες πριν «εξαφάνισαν» όλα τα «μαγικά χαρτάκια», παρακολουθώντας ένα σπουδαίο φιλικό ανάμεσα στην πρωταθλήτρια Κόσμου και τον πρωτοπόρο του ελληνικού πρωταθλήματος.

Η αποστολή του «Αίαντα» έφτασε δύο μέρες νωρίτερα στην Ελλάδα. Κατέλυσε στο «Ηλέκτρα Παλλάς», στην πλατεία Αριστοτέλους, με τον Ρουμάνο προπονητή Στέφαν Κόβατς να ζητάει η ομάδα να προπονηθεί το πρωί της παραμονής στην αμμουδιά της Περαίας.

Ο Βασίλης Σεργιαννίδης, πέραν όλων των άλλων τεχνασμάτων προκειμένου να έχει οικονομική επιτυχία το φιλικό, είχε συμφωνήσει με τους Ολλανδούς να έρθουν πλήρεις και δίχως εξαιρέσεις στην Ελλάδα. Στούι, Κρόιφ, Κάιζερ, Χάαν Μπλάκεμπουργκ, Σούρμπια, Βέρερ, Νέσκενς, Αρ. Μιούρεν, Γ. Μιούρεν, Σίλχερ, Κρολ, Ρεπ, Κλέιτον και Χουλσόφ, λίγους μήνες πριν στεφθούν για τρίτη φορά πρωταθλητές Ευρώπης στο Βελιγράδι κερδίζοντας 1-0 στον τελικό τη Γιουβέντους, ήταν στη Θεσσαλονίκη.

Ασύλληπτα ποσά για τον μεγάλο Άγιαξ

Η ομάδα του Άμστερνταμ, η «ομάδα – ορχήστρα» με «μαέστρο» τον τεράστιο Γιόχαν Κρόιφ, με δύο κύπελλα πρωταθλητριών και καθ’ οδόν για το τρίτο, αποδέχθηκε την πρόσκληση της διοίκησης του «Δικεφάλου», που πλήρωσε κοντά στο ένα εκατομμύριο δραχμές –ποσό ασύλληπτο για την εποχή- προκειμένου να φέρει τους «ιπτάμενους Ολλανδούς» για μια και μοναδική παράσταση στη Θεσσαλονίκη.

Ο Σεργιαννίδης ήταν σίγουρος για την επιτυχία του φιλικού και κάπως έτσι έκαμψε τις αντιρρήσεις της υπόλοιπης διοίκησης όταν έριξε στο τραπέζι την ιδέα της πρόσκλησης του μεγάλου Άγιαξ στη Θεσσαλονίκη. Κυκλοφόρησαν 45.000 εισιτήρια των 30, 60, 100 και 150 δραχμών, ποσά υπερβολικά για την εποχή, που απέφεραν στο ταμείο του συλλόγου το εξωφρενικό ποσό των 3.700.000 δρχ!

Ο ΠΑΟΚ, εκείνη την εποχή, ήταν ότι καλύτερο είχε να παρουσιάσει το ελληνικό ποδόσφαιρο. Πρωτοπόρος στο πρωτάθλημα, μετά από 19 αγωνιστικές έδειχνε αδιαφιλονίκητο φαβορί, αλλά λογάριαζε χωρίς τον… Φακή, που τον περίμενε, δέκα μέρες μετά με.. άγριες διαθέσεις στο Καραϊσκάκη και στο αλήστου μνήμης ντέρμπι με τον Ολυμπιακό, όπου η ομάδα του Λες Σάνον ηττήθηκε για πρώτη φορά στο πρωτάθλημα…

Το τσιγαράκι του Κρόιφ

Για κακή τους τύχη οι 45.000 θεατές είδαν τον μεγάλο Γιόχαν Κρόιφ να έχει περισσότερο διακοσμητικό ρόλο μέσα στο γήπεδο και να αγωνίζεται μόλις 25 λεπτά πριν αποχωρήσει «λόγω τραυματισμού»! Πάντως, ο φωτογραφικός φακός «συνέβαλε» τον τεράστιο Ολλανδό ποδοσφαιριστή να απολαμβάνει το τσιγαράκι του εντός του γηπέδου της Τούμπας!

Ο Άγιαξ και χωρίς τον Κρόιφ κατέπληξε τους πάντες με το σύγχρονο ποδόσφαιρο, «οι έξοχοι επιθετικοί του αλλάζουν θέσεις κι’ αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες διαρκώς», έγραφαν στην περιγραφή του αγώνα οι εφημερίδες της εποχής. Οι αυτοματισμοί των Ολλανδών ποδοσφαιριστών αποτέλεσαν θέμα συζήτησης και θαυμασμού για πολλές μέρες στην ποδοσφαιρική Θεσσαλονίκη. «Οι Ολλανδοί κυνηγοί τελείωναν τις προσπάθειες τους σχεδόν πάντα, οι Έλληνες πολλές φορές κολλούσαν έξω από τη μεγάλη περιοχή».

Η εντυπωσιακή παρουσία του κόσμου του ΠΑΟΚ στις κερκίδες της Τούμπας εκείνο το μεσημέρι δεν πέρασε απαρατήρητη από τον φοβερό αρτίστα της μπάλας, τον αρχηγό του Αγιαξ: «Έμεινα κατάπληκτος για τον πολύ και πολιτισμένο κόσμο που είδε το παιχνίδι παρά το γεγονός ότι ήταν φιλικό. Θέλω πάντα να ικανοποιώ τους φιλάθλους και για αυτό λυπήθηκα που δεν μπόρεσα να αγωνιστώ σε ολόκληρο τον αγώνα», είχε πει ο Γιόχαν Κρόιφ, που είχε κάποια παραπονάκια από τη διαιτησία και όπως έλεγε «αυτά συμβαίνουν συχνά. Ξεχώρισα τους Στέφα, Γούναρη, Κούδα και Ιωσηφίδη. Νομίζω πως μεταξύ του προ διετίας Παναθηναϊκού και του τωρινού ΠΑΟΚ δεν υπάρχει μεγάλη διαφορά».

Ηρωας ο αείμνηστος Γιάννης Στέφας

Κάπως έτσι ο Γιάννης Στέφας έγινε το κεντρικό πρόσωπο του φιλικού αγώνα. Οι εντυπωσιακές αποκρούσεις του αείμνηστου τερματοφύλακα από την Κόρινθο κράτησαν «όρθιο» τον ΠΑΟΚ, που εκείνο το μεσημέρι είχε ένα τρομερό εικοσάλεπτο (25’-45’), όπου με πρωταγωνιστή τον Σταύρο Σαράφη είχε ένα δοκάρι, μια χαμένη ευκαιρία και ένα γκολ.

Στο 28’ ο «Καίσαρας» τράνταξε το δοκάρι της εστίας του Στούι, τέσσερα λεπτά αργότερα, Κούδας, Σαράφης, Αποστολίδης «βομβάρδισαν» την ολλανδική εστία χωρίς να έρθει το γκολ, για να ανοίξει το σκορ στο 36’ ο Σαράφης με δυνατό σουτ ύστερα από το «ένα –δύο» που έπαιξαν Κούδας και Αποστολίδης.

Ο «Δικέφαλος» κρατούσε μέχρι το 87^ο λεπτό μια σπουδαία νίκη, έστω και σ’ ένα φιλικό παιχνίδι. Όμως, ο Άρι Χάαν, που εικοσιένα χρόνια αργότερα θα καθόταν στον «σσπρόμαυρο» πάγκο, με δυνατή εκτέλεση φάουλ νίκησε τον Στέφα και έγραψε το τελικό 1-1.

Κόβατς: «Θα έπαιρνα τον Κούδα στον Άγιαξ»

Η σκηνή του αγώνα ήρθε με το τελευταίο σφύριγμα του διαιτητή Κατσώρα. Οι τρομεροί Ολλανδοί έτρεξαν και συνεχάρησαν τον Γιάννη Στέφα για την σπουδαία εμφάνισή του. Ο Κόβατς δήλωνε ότι «θα έπαιρνα τον Κούδα στον Άγιαξ» και ο ΠΑΟΚ με μια μεγαλειώδη εμφάνιση έστελνε μήνυμα ότι είναι «έτοιμος για την Ευρώπη», όπως πρόβλεψε στην εφημερίδα «Θεσσαλονίκη», μια σπουδαία ασπρόμαυρη πέννα της εποχής, αυτή του Γιάννη Χατζηϊωάννου.

Κι αυτό έγινε. Ο «Δικέφαλος» ένα χρόνο μετά θα έφτανε ως τους «8» του κυπέλλου κυπελλούχων.

Για την ιστορία, μία μέρα μετά το φιλικό, έφτασε στη Θεσσαλονίκη ο Ελβετός γενικός γραμματέας της ΟΥΕΦΑ, Μπέκεντερ δίνοντας οριστικά το χρίσμα στην πόλη για τον τελικό του κυπέλλου κυπελλούχων.

Το Καυτανζόγλειο και η Τούμπα ήταν τα δύο υποψήφια γήπεδα, αλλά τελικά το γήπεδο του ΠΑΟΚ «κόπηκε» λόγω της έλλειψης δημοσιογραφικών θεωρείων! Πέρασαν 11 χρόνια για να τοποθετηθούν τη χρονιά που ο «Δικέφαλος» στέφθηκε πρωταθλητής Ελλάδας…

ΠΑΟΚ: Στέφας, Γούναρης, Μπέλλης (75’ Παρίδης), Ιωσηφίδης, Παπαδόπουλος, Τερζανίδης, Χατζηαντωνίου, Σαράφης, Αποστολίδης, Κούδας (79’ Λάζος), Ασλανίδης.

ΑΓΙΑΞ: Στούι, Σουρμπίρ, Ρεπ, Χουλσόφ, Κρολ, Χάαν, Νέσκενς, Γκέε, Μιούρεν, Κρόιφ (25’ Αρ. Μιούρεν), Μπλάνκενμπουργκ, Κάιζερ (75’ Κλέιτον).